Türkiye İnşaat Üretim Endeksi Mart 2025’te Yıllık Bazda Güçlü Artış Gösterdi, Ancak Aylık Bazda Dalgalanma Sürüyor
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan 2025 yılı Mart ayı inşaat üretim endeksi verileri, ülke inşaat sektörünün genel görünümüne ışık tuttu. Açıklanan son verilere göre, inşaat üretimi yıllık bazda yüzde 10,5 oranında anlamlı bir artış kaydetti. Ancak, aylık değerlendirmelerde sektörde hafif bir daralma yaşanması, kısa vadeli dalgalanmaların devam ettiğini gösterdi. Bu tablo, hem sektörün dinamik yapısını hem de dışsal faktörlerin etkisini gözler önüne seriyor.
İnşaatın Alt Sektörlerinde Yıllık Performans
TÜİK’in 2021 yılı referans alınarak hazırladığı endeks sonuçları, inşaat sektörünün farklı alt kollarında Mart 2025’te kayda değer büyüme olduğunu ortaya koydu. Bina inşaatı sektörü endeksi, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 12,9 gibi güçlü bir artış gösterdi. Bu artış, konut ve ticari bina projelerindeki canlılığın devam ettiğinin önemli bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Buna ek olarak, bina dışı yapıların inşaatı sektörü endeksi yüzde 5,8 oranında yükselirken, özel inşaat faaliyetleri sektörü endeksi de yüzde 6 oranında artış sergiledi. Özel inşaat faaliyetleri kapsamındaki bu artış, altyapı projeleri, yenileme ve özel sektör yatırımlarındaki hareketliliği yansıtıyor. Genel olarak inşaat sektörünün alt kollarının tamamında görülen bu artışlar, sektörün dayanıklılığını ve toparlanma sürecindeki ilerlemesini gösteriyor.
Aylık Bazda Yaşanan Dalgalanmalar ve Sektörel Düşüşler
Mart ayında yıllık bazdaki pozitif performansa rağmen, aylık bazda inşaat üretiminde bir miktar gerileme gözlemlendi. Bina inşaatı sektörü endeksi, önceki aya göre yüzde 3,2 azaldı. Benzer şekilde, bina dışı yapıların inşaatı sektörü yüzde 0,5 ve özel inşaat faaliyetleri sektörü endeksi yüzde 1,2 oranında düştü. Bu veriler, sektörde kısa vadeli yavaşlamaların yaşandığını, ancak genel eğilimin hala yükselişte olduğunu gösteriyor.
Öte yandan, Şubat 2025 verileri incelendiğinde inşaat üretiminin yıllık bazda yüzde 12,7 arttığı, ancak aylık bazda yüzde 0,3 azaldığı görülmüştü. Bu aralıklı azalmalar, mevsimsel etkiler, finansal koşullar ve sektöre özgü faktörlerden kaynaklanabilir.
İnşaat Malzemesi İhracatında Güçlü Büyüme
Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından yayımlanan Mart 2025 dış ticaret endeksi raporu, inşaat malzemeleri sektörünün ihracatta olumlu bir ivme yakaladığını ortaya koydu. Sektörün ihracatı, bir önceki aya göre 373 milyon dolar artışla 2,6 milyar dolara yükseldi. Geçen yılın aynı ayına kıyasla ise yüzde 4,1 oranında bir artış kaydedildi.
Mart ayında ihracat miktarında da ciddi bir artış oldu; 830 bin tonluk yükselişle toplam ihracat miktarı 4,25 milyon tona ulaştı. Bu artış, özellikle küresel pazarlarda Türk inşaat malzemelerine olan talebin sürdüğünü gösteriyor. Ancak, ortalama ihracat birim fiyatının kilogram başına 0,61 dolara gerilemesi, fiyat rekabeti ve piyasa koşullarındaki değişikliklere işaret edebilir.
Yıllık bazda bakıldığında, toplam ihracat değeri 29,25 milyar dolara ulaşarak sektörün dış ticarette önemli bir oyuncu olduğunu teyit etti.
İthalatta Artış ve Fiyat Hareketleri
İnşaat malzemeleri sektöründe ithalat da yükseliş trendini koruyor. Mart 2025 itibarıyla sektör ithalatı yıllık bazda yüzde 13,6 artış göstererek 1,06 milyar dolar seviyesine çıktı. İthalat miktarı ise 377 bin ton olarak gerçekleşti.
Özellikle ortalama ithalat birim fiyatındaki artış dikkat çekti; kilogram başına 2,83 dolara yükselen fiyatlar, özellikle yüksek kaliteli veya özel malzemelere olan talebin arttığını düşündürüyor. Bu durum, sektördeki maliyet yapısına ve ithalatın kalitesine dair önemli ipuçları sunuyor.
Sektörün Karşılaştığı Zorluklar ve Genel Değerlendirme
Türkiye İMSAD’ın raporunda, sektörün karşı karşıya kaldığı bazı önemli dışsal faktörlere de vurgu yapıldı. Jeopolitik gelişmelerin yarattığı belirsizlikler, küresel ticarette artan korumacılık endişeleri ve Türk Lirası’ndaki dalgalanmalar, ihracat performansını kısıtlayan başlıca unsurlar olarak gösterildi.
Buna rağmen, Mart ayındaki çalışma günü sayısının azalması ve finansal piyasalarda yaşanan şoklara rağmen ihracattaki artış, sektörün dayanıklılığını ve adaptasyon gücünü ortaya koydu. Bu tablo, Türk inşaat malzemesi sanayinin zorlu koşullara rağmen küresel pazarlarda rekabet edebilen, esnek ve büyümeye açık bir yapıya sahip olduğunu gösteriyor.
Geleceğe Yönelik Beklentiler
Uzmanlar, inşaat sektöründe yaşanan bu büyümenin önümüzdeki dönemde de devam edebileceğine işaret ediyor. Altyapı yatırımları, konut projeleri ve yenileme çalışmalarıyla desteklenen sektörün, ekonomik istikrar ve dış talebin pozitif seyriyle birlikte daha da güçleneceği öngörülüyor. Ancak, kur dalgalanmaları, küresel tedarik zinciri sorunları ve enerji maliyetlerindeki artış gibi riskler de dikkatle izlenmeli.
Sonuç olarak, 2025 Mart ayı inşaat üretim endeksi ve inşaat malzemesi dış ticaret verileri, Türkiye’nin inşaat sektöründeki toparlanma ve büyüme sürecinin sürdüğünü, sektörel alt yapıların sağlam olduğunu ve uluslararası pazarlarda rekabet gücünün arttığını ortaya koyuyor.
